التهاب لثه و درمان آن (عفونت لثه)
لثه حاوی رگ‌های خونی متعددی است که اکسیژن و مواد غذایی را به ریشه دندانها و سایر بخش‌های دهان می‌رسانند. بنابراین باید خیلی مراقب لثه هایتان باشید تا سلامت دهان و دندان حفظ شود. مسلماً تورم در هر جایی از بدن که اتفاق بیافتد، نرمال نیست و معمولاً قرمز شدن آن ناحیه علامت هشدار دهنده ای است که نشان می‌دهد اتفاقی غیر طبیعی رخ داده و باید به آن رسیدگی شود.
برای شناسایی التهاب لثه و درمان آن (درمان عفونت لثه) و بازگرداندن آن به وضعیت طبیعی، بهترین راه پیشگیری از پیشرفت بیماری‌های جدی مانند پریودنتیت است. پریودنتیت به نوعی عفونت لثه گفته می‌شود که بسیار پیشرفته است و در بسیاری از موارد منجر به از دست رفتن دندان خواهد شد.
التهاب لثه و درمان آن
علایم عفونت لثه
برای این که بدانید آیا لثه شما سالم است یا خیر، باید بدانید لثه سالم چه شکلی دارد و در صورت بروز التهاب و عفونت به چه شکل در می‌آید.
علایم لثه سالم
- رنگ صورتی روشن و رنگ‌دانه طبیعی در سرتاسر دهان
- صاف و مسطح بودن لثه در مرز دندان
- تیز بودن نوک پاپیلا (بیرون زدگی مثلثی شکل لثه بین دو دندان)
- عدم خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
- عدم احساس درد
علایم عفونت لثه
- تغییر رنگ لثه به صورتی تیره، قرمز، آبی یا بنفش
- متورم و برجسته شدن لثه در حاشیه دندانها
- پس روی و مدور شدن نوک پاپیلای بین دندانها یا عدم وجود پاپیلا
- خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
- ناراحتی یا درد لثه
التهاب لثه و درمان آن
عوامل عفونت لثه
بیشتر موارد عفونت لثه به علت تجمع پلاک باکتریایی اتفاق می‌افتد. پلاک لایه سفید رنگ حاوی باکتری است که در امتداد مرز لثه و بر روی سطح دندان تجمع یافته و نه تنها باعث پوسیدگی و کرم خوردگی دندان می‌شود بلکه باعث التهاب و عفونت لثه می‌شود. به همین علت تجمع پلاک در حاشیه لثه به مرور موجب پس‌روی لثه شده و شیارهایی بین لثه و دندان که به آنها پاکِت گفته می‌شود ایجاد می کند. باکتریهای موجود در این پلاک از داخل، لثه را تخریب می کنند. با این حال تمام موارد تورم لثه در اثر بیماری لثه اتفاق نمی‌افتد. در این جا به ده عامل متداول عفونت لثه اشاره می‌شود:
روش ناصحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
- بیشتر ما می‌دانیم عدم رعایت بهداشت دهان و دندان اولین عامل التهاب لثه است. اما گاهی با وجود رعایت بهداشت، به علت ناصحیح بودن روش استفاده از مسواک و نخ دندان نیز چنین اتفاقی رخ می‌دهد. مثلاً ممکن است نخ دندان خیلی زبر بوده و باعث آسیب دیدگی بافت لثه شود.
عفونت دهان
- ویروس‌ها و قارچ‌ها ممکن است باعث عفونت دهان و تحریک لثه شوند. حمله میکروب های عامل بیماری‌های مقاربتی مانند برفک دهان یا ویروس تبخال در صورت عدم درمان فوری ممکن است باعث التهاب لثه شوند.
تغییرات هورمونی
- تغییر در میزان هورمون‌ها ممکن است عامل التهاب لثه باشد. این وضعیت در دوران بارداری، قاعدگی، بلوغ یا یائسگی که بدن دچار تغییرات شدید هورمونی می‌شود متداول است. این وضعیت می‌تواند باعث افزایش جریان خون به لثه‌ها شده و آنها را نسبت به لمس و فشار حساس کند و همچنین باعث سهولت تحریک و خونریزی آن شود.
زخم‌های دهان
- آفت و سایر زخم‌های دهانی ممکن است باعث دردناک شدن لثه‌ها شوند. این زخم‌ها معمولاً به صورت لکه های سفید با حاشیه قرمز دیده می‌شوند. در صورتی که بیماری خود ایمن داشته باشید، احتمال ایجاد آفت که باعث عفونت لثه می‌شود افزایش پیدا می‌کند.
سوءتغذیه و کمبود ویتامین
- به طور کلی سلامت دهان بستگی به تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم به خصوص ویتامین‌های گروه ب و ویتامین ث دارد. در صورتی که دچار کمبود شدید ویتامین ث باشید، به اِسکوروی مبتلا می‌شوید که منجر به کم خونی و بیماری لثه می‌شود. بنابراین سوء تغذیه می‌تواند یکی از دلایل التهاب لثه باشد.
تحریک لثه
- واکنش آلرژی به ترکیبات خمیر دندان، داروها، غذاها و یا حتی ترمیم‌های دندانی (به خصوص ترمیم های فلزی دندان) می‌تواند باعث تحریک، قرمزی و تورم لثه شود.
غذاها
- برخی ذرات غذا ممکن است در زیر لثه محبوس شده یا بین دندانها گیر کنند. در این صورت تمیز کردن آنها دشوار بوده و ممکن است با مسواک نتوان ذرات غذا را خارج نمود. بخصوص در صورتی که این اتفاق به صورت مکرر رخ می‌دهد، باعث متورم شدن لثه می‌شود.
سوختگی
- قرارگیری بافت های دهان در معرض مواد غذایی داغ مانند چای یا قهوه می‌تواند به بخشی از بافت‌های دهان موقتا آسیب برساند. معمولاً این نوع آسیب دیدگی تنها 10 تا 14 روز باقی می‌ماند و مستقیماً مربوط به حرارت بالای غذا می‌باشد.
براکت یا سایر ترمیم‌های دهانی
- هنگامی که دندانی را ترمیم کنید، ممکن است لبه های زبر آن فضای مناسب برای پنهان شدن باکتری‌ها و تجمع پلاک را فراهم کند. معمولاً این نواحی را نمی‌توان با مسواک به خوبی تمیز کرد. به همین علت لثه مجاور آن به سرعت دچار عفونت می شود. همچنین در مورد دندان مصنوعی که با ساختارهای زیرین مطابقت کامل ندارد، ساییدگی لثه و زخم و تورم آن متداول است.
ناهمراستایی دندان ها
- هنگامی که دندان بدشکل یا ناهمراستا تحت درمان ارتودنسی قرار نمی‌گیرد، به مرور زمان محبوس شدن ذرات غذایی بین آنها و عدم دسترسی مسواک باعث مشکلات بسیار جدی شده و لثه در این ناحیه دچار عفونت و التهاب می‌شود.
التهاب لثه و درمان آن
درمان عفونت لثه (درمان التهاب لثه)
بهترین درمان عفونت لثه، پاک کردن و زدودن جرم و پلاک تجمع یافته است. جرم گیری یکی از بهترین روش‌ها برای تمیز کردن سطوح دندان و متوقف کردن ژنژیویت می‌باشد. در صورتی که عفونت لثه در اثر بیماری پیشرفته لثه یعنی پریودنتیت اتفاق افتاده باشد، بسیاری از آسیب‌های آن برگشت ناپذیر است. در چنین شرایطی دندانپزشک ممکن است درمان‌های دیگری برای بهبود وضعیت در نظر بگیرد.